RAW-brede ontwikkelingen: proeven en expliciteren

Nog een paar maanden en dan is het zover: de RAW Jaarversie 2025 verschijnt tijdens het RAW-congres op 30 september. Op het congres nemen we je mee in de belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen vijf jaar. In aanloop naar het congres geven we je alvast een voorproefje. Vandaag twee overkoepelende onderwerpen die de RAW-systematiek in brede zin beïnvloeden: proeven en expliciteren. 

Proeven 

De Standaard RAW Bepalingen bevat verschillende bijlagen, waaronder Bijlage I Proeven. Hierin staan tientallen proeven omschreven waarmee de functionaliteit en kwaliteit van allerlei onderdelen van werken aangetoond kunnen worden. Kort na de verschijning van de vorige RAW Jaarversie, in 2020, heeft de werkgroep Proeven een aantal inconsistenties opgemerkt en voorstellen gedaan om de kwaliteit en gebruiksvriendelijkheid van RAW te vergroten.  

Zo was het de werkgroep Proeven opgevallen dat een groot aantal proefbeschrijvingen van opzet verschillen. Verder was de vraag gerezen om na te gaan in hoeverre een aantal andere aspecten (structureel) onderdeel zouden moeten zijn van een proefbeschrijving, om uniformiteit en daarmee gebruiksvriendelijkheid tegemoet te komen. Denk aan monstername, proefstukvoorbereiding en rapportage. 

De werkgroep bestond uit vertegenwoordigers van overheden en aannemers, maar ook van ingenieursbureaus en laboratoria, de primaire gebruikers van de proeven. Aan hen de taak om meer structuur aan te brengen in de proefomschrijvingen. Daarvoor is als uitgangspunt de zogenoemde 11-deling-structuur van NEN aangehouden. En waar mogelijk zijn proeven vervangen door verwijzingen naar NEN-normen. Van belang was dat alleen de omschrijving en opbouw werden aangepast, terwijl de inhoud gelijk bleef. Door de herziening van de proeven zijn deze uniformer en daarmee gebruiksvriendelijker. 

Op het RAW-congres gaat RAW-kenniswerker Jeroen van Haasteren dieper in op de herziening van de proeven. 

Expliciteren 

Ook het zogenoemde expliciteren is een RAW-project dat zich niet richt op het herzien van de inhoud, maar van tekst en structuur. In de loop der jaren zijn de diverse hoofdstukken in de systematiek er nogal verschillend gaan uitzien. Sommige teksten zijn al lange tijd niet aangepast, terwijl andere recent door werkgroepen zijn herzien. De oudere teksten waren daardoor veel oubolliger qua zinsopbouw en taalgebruik dan de nieuwere. 

Door RAW-teksten te expliciteren worden deze allemaal omgevormd naar een meer eigentijdse taal en eenzelfde structuur. Werkgroepen die nu starten met de inhoudelijke herziening van een hoofdstuk, letten er ook altijd meteen op dat de nieuwe teksten voldoen aan de eisen van het expliciteren. Naast het vermijden van oubollig taalgebruik gaat het bijvoorbeeld om het eenduidiger formuleren van eisen. Voorheen werden soms wel eens drie eisen in één lid genoemd, wat het verifiëren buiten lastiger maakte. Door dat te beperken tot één eis per lid en daar één lijn in te trekken, kunnen de RAW-teksten door gebruikers makkelijker als 'afvinklijst' worden gebruikt bij het toezien op werken. Kortom: expliciteren maakt de RAW-systematiek gebruiksvriendelijker. 

Tijdens het RAW-congres neemt RAW-kenniswerker Dik Berkheij je aan de hand van voorbeelden verder mee in het hoe en waarom van het expliciteren.  

RAW-congres 

Tijdens het RAW-congres op 30 september in het WICC Hotel in Wageningen willen we in gesprek met jou als RAW-gebruiker. Via verdiepende inspiratiesessies helpen we je bij een optimale toepassing van de RAW-systematiek in jouw werk. Tijdens het congres presenteren we ook de nieuwe RAW Jaarversie 2025. 
Meer informatie over het RAW-congres en/of direct aanmelden? Dat kan hier.